Δυσφήμηση δια του Τύπου

Έννοια 'τύπου' στο αστικό αδίκημα των δυσφημιστικών διαδόσεων, διάδοση πληροφοριών μέσω διαδικτύου, πλατφόρμες δικτύωσης (π.χ twitter (τουίτερ)),  προσβολή προσωπικότητας, τρόποι τέλεσης του αδικήματος, σκοπός εξύβρισης, σύγκρουση με ελευθερία τύπου και δικαίωμα στην ενημέρωση του κοινού, εξωδικαστικό αίτημα επανόρθωσης μέσω πδ 100/2000, διαμεσολάβηση, έκφραση συγγνώμης, αιτήματα αγωγής, χρηματική αποζημίωση, αποκατάσταση με δημοσίευμα,  ενδεικτική περιπτωσιολογία απο επίκαιρες δικαστικές αποφάσεις.

Στο παρακάτω κείμενο εκτίθενται ορισμένες απο τις βασικές παραμέτρους της αστικής διάστασης του αδικήματος της δυσφήμησης που τελείται μέσω του 'τύπου'. Ως τέλεση δια του τύπου νοείται η μέσω έντυπων δημοσιευμάτων, ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών εκπομπών καθώς και μέσω διαδικτύου ή γενικά με κάθε άλλο σύγχρονο μέσο διάδοση πληροφοριών και ειδήσεων. Τα δικαστήρια τα τελευταία χρόνια, τάσσονται υπερ της άποψης ότι προσβολές δια του τύπου προέρχονται  όχι μόνο απο ιστοσελίδες δημοσιογραφικού χαρακτήρα όπως π.χ. ειδησεογραφικά ιστολόγια,  αλλά και απο προσωπικά ιστολόγια ("blogs'"), καθώς και απο  διαδικτυακές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (π.χ twitter, ελλην: τουίτερ), δεδομένου του ρόλου τους στην προώθηση του δημόσιου διαλόγου και στην ενημέρωση των διαδικτυακών χρηστών. 

 

1) Το δικαίωμα προσωπικότητας και η προσβολή του μέσω ειδήσεων που υποστηρίζονται ή διαδίδονται 

Στο άρθρο 920 του Αστικού Κώδικα ρυθμίζεται μία ειδική μορφή αδικοπραξίας που στοχεύει στην προστασία των επιμέρους εκφάνσεων του ευρύτερου δικαιώματος προσωπικότητας (57 ΑΚ) οι οποίες θίγονται απο τη διάδοση δυσφημιστικών ή μη ειδήσεων, που είναι ως προς τα φυσικά πρόσωπα η τιμή, η υπόληψη, η αξιοπρέπεια, ενώ για τις εταιρίες, η εμπορική πίστη, η επαγγελματική υπόληψη και γενικά το εμπορικό μέλλον.

Αναγκαία κρίνεται στο σημείο αυτό η παραπομπή στις διατάξεις του ποινικού δικαίου οι οποίες τυγχάνουν αναλογικής εφαρμογής καθώς η παράνομη προσβολή προσωπικότητας μπορεί να προέλθει και απο ποινικά κολάσιμη πράξη, όπως η εξύβριση, η απλή ή συκοφαντική δυσφήμηση (Άρθρα 361,362, 363 ΠΚ). Αναφορικά με την εξύβριση, έχει γίνει δεκτό απο τη νομολογία ότι αυτή μπορεί να τελεσθεί και με ομαδικό χαρακτηρισμό, χωρίς να απαιτείται να καθοριστούν ονομαστικά τα άτομα που απαρτίζουν την ομάδα. Εντούτοις, δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι ο ομαδικός χαρακτηρισμός αφορά τα συγκεκριμένα άτομα. Ως προς την απλή και τη συκοφαντική δυσφήμηση, τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις των άρθρων 362 και 363 του Π.Κ. σύμφωνα με τις οποίες όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ισχυρίζεται ενώπιον τρίτου ή διαδίδει για κάποιον άλλον γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του, διαπράττει το έγκλημα της απλής δυσφήμησης και αν το γεγονός είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε το ψεύδος του γεγονότος που ισχυρίσθηκε ή διέδωσε, τότε διαπράττει το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμησης

Το αστικό αδίκημα της δυσφήμισης διά του τύπου που προβλέπεται στο άρθρο 920 του Αστικού Κώδικα, θεμελιώνεται και στην περίπτωση που υπάρχει απλή αμέλεια του δράστη. Στην έννοια του γεγονότος, δεν αποκλείεται να υπαχθούν η έκφραση γνώμης ή αξιολογικής κρίσης, ακόμα δε και χαρακτηρισμός όταν άμεσα ή έμμεσα υποκρύπτονται γεγονότα τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση συνιστούν προσβολή προσωπικότητας. Οι διαδόσεις αυτές επίσης πρέπει να εκθέτουν σε συγκεκριμένο και πραγματικό κίνδυνο ένα απο τα προστατευόμενα αγαθά που προβλέπονται στην ως άνω διάταξη (τιμή, υπόληψη, πίστη, επαγγελματικό και εμπορικό μέλλον κλπ) και να αφορούν ορισμένα γεγονότα και όχι αόριστες υπόνοιες. Επίσης, θα πρέπει να είναι πρόσφορες οι διαδόσεις αυτές να δημιουργήσουν δυσμενείς παραστάσεις σε τρίτους και ειδικότερα σε εκείνους με τους οποίους σχετίζονται οι θιγόμενοι κοινωνικά, οικονομικά ή επαγγελματικά. Ακολούθως, απαιτείται η απόδειξη της πρόκλησης ζημίας περιουσιακής ή (και) ηθικής βλάβης οφειλόμενης αιτιωδώς στην εξαιτίας της υποστήριξης ή διάδοσης των αναληθών ειδήσεων έκθεση σε κίνδυνο ενός απο τα παραπάνω αγαθά.

 

2) Η σύγκρουση του δικαιώματος προσωπικότητας με την ελευθερία του τύπου και το δικαίωμα στην ενημέρωση

Το στοιχείο του παρανόμου της επιζήμιας συμπεριφοράς ως όρος του αστικού αδικήματος της δυσφήμησης και της συκοφαντικής δυσφήμησης αίρεται όταν αποδεικνύεται 'δικαιολογημένο ενδιαφέρον' (367 παρ.1 ΠΚ) το οποίο πηγάζει, μεταξύ άλλων, και απο τη συνταγματικά κατοχυρωμένη (στο άρθρο 14 παρ.1 και 2 του Συντάγματος και το άρθρο 10 παρ. 1 εδ.α και β της ΕΣΔΑ) και κοινωνική αποσχολή του τύπου που έχουν τα πρόσωπα που συνδέονται  με τη λειτουργία του, όπως προπάντων οι δημοσιογράφοι αλλά και γενικότερα όσοι κάνουν χρήση του τύπου για τη δημοσίευση ειδήσεων και σχολίων σχετικών με τις πράξεις και τη συμπεριφορά φυσικών ή νομικών προσώπων ή ομάδων προσώπων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για το κοινωνικό σύνολο, ιδίως δε εκείνων που ασκούν δημόσιο λειτούργημα, των καλούμενων 'δημόσιων προσώπων'. Έτσι, έχει κριθεί ότι είναι επιτρεπτά για τα ως άνω πρόσωπα, δημοσιεύματα προς ενημέρωση του κοινού, ακόμα και αν περιέχουν οξεία κριτική και δυσμενείς σε βάρος τους χαρακτηρισμούς. Ο δικαστικός έλεγχος αναφορικά με το αν συντρέχει λόγος δικαιολογημένου ενδιαφέροντος ή όχι, διέρχεται απο το πρίσμα του ελέγχου τήρησης της δημοσιογραφικής δεοντολογίας που επιβάλλει την εξακρίβωση της αληθείας των γεγονότων που κοινολογούνται σε βάρος ενός προσώπου, απο το πρίσμα της αναλογικότητας μέσου και επιδιωκόμενου σκοπού καθώς και απο το πρίσμα ως προς το αν υφίσταται 'ειδικός σκοπός εξύβρισης' απο πλευράς του δράστη.  Ο σκοπός αυτός εμφαίνεται στον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνεται η προσβλητική συμπεριφορά, όταν δηλαδή δεν ήταν αντικειμενικά αναγκαίος για την απόδοση της σκέψης αυτού που φέρεται ότι ενεργεί απο δικαιολογημένο ενδιαφέρον, ο οποίος χρησιμοποίησε τον τρόπο αυτό για να προσβάλει την τιμή του άλλου, με αμφισβήτηση της ηθικής ή κοινωνικής του αξίας ή με περιφρόνησή του .

 

3) Τρόποι αποκατάστασης και έννομη προστασία

Ι) Εξωδικαστικό αίτημα επανόρθωσης μέσω του ΠΔ 100/2000

Σύμφωνα με το άρθρο 9 του ανωτέρω νομοθετήματος " Κάθε πρόσωπο, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, του οποίου προσβάλλονται απο το περιεχόμενο τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής εκπομπής δικαιώματα, όπως ιδίως η προσωπικότητα, η τιμή ή η υπόληψη ή ο ιδιωτικός και οικογενειακός βίος ή η επαγγελματική, κοινωνική, επιστημονική, καλλιτεχνική, πολιτική ή άλλη συναφής δραστηριότητα, ο σύζυγος και οι συγγενείς μέχρι τέταρτου βαθμού νεκρού, η μνήμη του οποίου προσβάλλεται κατά τον αυτό τρόπο, καθώς και ο νόμιμος εκπρόσωπος νομικού προσώπου του οποίου προσβάλλεται κατά τα ανωτέρω η φήμη ή το επιχειρηματικό συμφέρον, δικαιούται να ζητήσει επανόρθωση απο το σταθμό που μετέδωσε την επίμαχη εκπομπή, μέσα σε αποκλειστική προθεσμία είκοσι (20) ημερών απο τη μετάδοση ή την αναμετάδοση της εκπομπής. Δικαίωμα επανόρθωσης έχει και κάθε πολιτικό κόμμα, συνδικαλιστικός, κοινωνικός ή άλλος συλλογικός φορέας, καθώς και τα στελέχη τους, όταν οι απόψεις τους για ένα ζήτημα που άπτεται των δραστηριοτήτων τους παραποιούνται ή αποσιωπούνται κατά τρόπο που αλλοιώνεται η εντύπωση του ακροατή ή τηλεθεατή για το πραγματικό περιεχόμενο των απόψεων αυτών. Αν ο θιγόμενος κατοικεί ή είναι εγκατεστημένος στο εξωτερικό, η προθεσμία αυτή παρεκτείνεται για άλλες είκοσι (20) ημέρες. Η προθεσμία αυτή αναβιώνει μετά απο επανάληψη της εκπομπής ή των επίμαχων σημείων της. Το αίτημα επανόρθωσης υποβάλλεται στο σταθμό με οποιονδήποτε πρόσφορα τρόπο, με τον οποίο μπορεί να βεβαιωθεί η υποβολή του και ιδίως με τηλεομοιοτυπία (fax), τηλετύπημα (telex), τηλεγράφημα, συστημένη επιστολή, εξώδικη δήλωση και πρέπει να περιέχει: α) τα πλήρη στοιχεία του φυσικού ή του νομικού προσώπου που βλάπτεται, καθώς και τα στοιχεία του συζύγου ή του συγγενή του νεκρού ή του νόμιμου εκπροσώπου νομικού προσώπου, β) την ημέρα και την ώρα της επίμαχης εκπομπής, γ) τους λόγους για τους οποίους η συγκεκριμένη εκπομπή ή αναφορά υπήρξε βλαπτική, δ) το κείμενο της επανόρθωσης ή το αίτημα για εμφάνιση στην ίδια ή ανάλογη εκπομπή ή για μαγνητοσκόπηση και μετάδοση ανάλογης απάντησης. Το κείμενο της επανόρθωσης ή η απάντηση δεν πρέπει να συνιστούν αξιόποινη πράξη ή να θεμελιώνουν αστική ευθύνη του σταθμού ή να αντιτίθενται στα χρηστά ήθη. Ανάλογη είναι η απάντηση όταν διαρκεί ίσο τουλάχιστον χρόνο με τη βλαπτική αναφορά και μεταδίδεται σε αμέσως επόμενη εκπομπή σε περίπτωση σειράς όμοιων εκπομπών, ή σε ανάλογο απο πλευράς ώρας μετάδοσης δελτίο ειδήσεων, ή σε ανάλογη απο πλευράς ώρας μετάδοσης και τηλεθέασης ή ακροαματικότητας εκπομπή. Το δικαίωμα του θιγόμενου για επανόρθωση και η αντίστοιχη υποχρέωση του σταθμού είναι ανεξάρτητα απο την ύπαρξη τυχόν αστικής ή ποινικής ευθύνης. Ο σταθμός αποφασίζει για το αίτημα μέσα σε δύο (2) ημέρες και ειδοποιεί τον ενδιαφερόμενο κατά τρόπο ανάλογο με τον τρόπο υποβολής του αιτήματος. Επανόρθωση μπορεί να γίνει και χωρίς την τήρηση της διαδικασίας αυτής με πρωτοβουλία του σταθμού ή του ενδιαφερόμενου, που γίνεται δεκτή απο το σταθμό. Αν ο σταθμός απορρίψει το αίτημα, το διαβιβάζει υποχρεωτικώς μαζί με την αιτιολογημένη απορριπτική απόφασή του, σε είκοσι τέσσερις (24) το αργότερο ώρες, στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Το Ε.Σ.Ρ. ή σε περίπτωση κατεπείγοντος ο Πρόεδρός του αποφασίζει μέσα σε τρεις (3) ημέρες χωρίς να δεσμεύεται απο διαδικαστικούς τύπους, δικαιούται δε να ζητήσει περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες. Η αιτιολογημένη απόφαση του Ε.Σ.Ρ. ή του Προέδρου του, που διατάσσει την ολική ή μερική αποδοχή του αιτήματος επανόρθωσης, είναι υποχρεωτική για το σταθμό. Η διοικητική αυτή διαδικασία είναι ανεξάρτητη απο την τυχόν ύπαρξη ποινικής ή αστικής ευθύνης του σταθμού και ιδίως απο τις διατάξεις τις σχετικές με την προστασία της προσωπικότητας των θιγομένων κατά τον Αστικό Κώδικα και τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Σε κάθε δε περίπτωση, η μη συμμόρφωση του σταθμού στην ανωτέρω απόφαση επισύρει την επιβολή των διοικητικών κυρώσεων που προβλέπονται στο άρθρο 16 παρ.1 του Ν.2644/1998. Σε όλες τις περιπτώσεις που αναφέρονται και εφόσον η προσβολή του δικαιώματος μπορεί να αποκατασταθεί με τη διαδικασία του παρόντος άρθρου, η προηγούμενη υποβολή αίτησης επανόρθωσης και η μη προσήκουσα απο τον εγκαλούμενο τηλεοπτικό σταθμό ικανοποίηση της αίτησης αυτής, αποτελεί προϋπόθεση για την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων για το γεγονός που προκάλεσε την αίτηση επανόρθωσης. Οι διατάξεις αυτές θεσπίζουν δικαιώματα του θιγομένου απο δημοσίευμα ή εκπομπή που αποσκοπούν στην προστασία της προσωπικότητας και στην επανόρθωση των συνεπειών της προσβολής, τα οποία είναι ανεξάρτητα και δεν περιορίζουν το δικαίωμα που παρέχει ο νόμος στον θιγόμενο για την απόκρουση προσβολών της προσωπικότητας με την άσκηση αγωγής άρσης της προσβολής και παράλειψής της στο μέλλον, ή εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις αδικοπρακτικής ευθύνης με την άσκηση αγωγής αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης. Συνεπώς, δεν αποτελεί προϋπόθεση άσκησης των ανωτέρω αγωγών η προηγούμενη υποβολή αίτησης επανόρθωσης. 

 

ΙΙ) Εξωδικαστική επίλυση με διαμεσολάβηση

Στο συγκεκριμένο είδος διαφοράς, συνίσταται εναλλακτικά η εξωδικαστική επίλυση με τη χρήση της διαμεσολάβησης, ιδίως λόγω του απόρρητου χαρακτήρα της, γεγονός που έχει επιπρόσθετη αξία όχι μόνο για το βλαπτόμενο μέρος που κατά το σύνηθες δεν επιθυμεί να λάβει μεγαλύτερη ακόμα δημοσιότητα η υπόθεσή του αλλά και για την εκδοτική εταιρία ή το σταθμό και τους προστηθέντες δημοσιογράφους του που προκάλεσαν την προσβολή και επιθυμεί να περισώσει τη φήμη του με το να μην εμπλακεί σε μία δικαστική διαμάχη. Μέσω ιδιωτικών συνεδριάσεων τις οποίες συντονίζει με ειδικές τεχνικές ένας ουδέτερος τρίτος, ο ειδικά εκπαιδευμένος διαμεσολαβητής, τα μέρη της διαφοράς μπορούν να καταστρώσουν απο κοινού και με τους δικηγόρους τους, τους όρους ενός συμφωνητικού που μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων χρηματική ικανοποίηση, (δημόσια) έκφραση συγγνώμης, υπόσχεση για παράλειψη της προσβολής στο μέλλον καθώς και άλλους όρους, το οποίο μπορεί να γίνει εκτελεστό και να αποκτήσει ισχύ δικαστικής απόφασης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον πρωτοποριακό αυτό θεσμό μπορείτε να δείτε στο:  https://evgnosia-papadopoulou.gr/blog/diamesolabisi 

 

ΙΙΙ) Δικαστική προστασία: Αγωγή

Όπως προβλέπεται στο νόμο που ρυθμίζει τα δια του τύπου αδικήματα (Ν. 1178/1981), ο κατά τα ανωτέρω αδικηθείς, πριν ασκήσει αγωγή για την προσβολή που υπέστη, υποχρεούται να καλέσει με έγγραφη εξώδικη πρόσκλησή του τον ιδιοκτήτη του εντύπου και όταν αυτός είναι άγνωστος, τον εκδότη ή τον διευθυντή σύνταξής του, να αποκαταστήσει την προσβολή με την καταχώριση σε αυτό κειμένου που του υποδεικνύει, διαφορετικά η αγωγή του θα απορριφθεί ως απαράδεκτη. Στο κείμενο του εξωδίκου πρέπει να προσδιορίζονται και οι λέξεις ή φράσεις που θεωρήθηκαν προσβλητικές και πρέπει να ανακληθούν και οι λόγοι για τους οποίους η συγκεκριμένη αναφορά υπήρξε προσβλητική. Εάν λάβει χώρα η αποκατάσταση της προσβολής σύμφωνα με τα παραπάνω, δεν μπορεί να υπάρξει αστική αξίωση. Κατ΄εξαίρεση, όταν το επιλήψιμο δημοσίευμα αφορούσε επικείμενο γεγονός μείζονος σημασίας για την ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και εν γένει κοινωνική πρόοδο του αδικηθέντος και η αποκατάσταση της σχετικής προσβολής επακολούθησε αυτού, διατηρείται το δικαίωμα αξίωσης ανάλογης χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης. Υποχρέωση αποστολής εξωδίκου στον εκδότη ή τον διευθυντή σύνταξης, ως όρος παραδεκτού της αγωγής προβλέπεται μόνο εφόσον ο ιδιοκτήτης είναι άγνωστος και για το λόγο αυτόν, η αγωγή αντί να στραφεί στον ιδιοκτήτη στρέφεται κατά των ανωτέρω ατόμων, σύμφωνα με τις διατάξεις 914 επ. ΑΚ. Ωστόσο, σε περίπτωση διάδοσης προσβλητικών ισχυρισμών μέσω διαδικτύου, δεν υπάρχει ανάλογη υποχρέωση αποστολής εξωδίκου ως προδικαστικό στάδιο. Σύμφωνα με το παραπάνω νομοθέτημα, ως 'δημοσιεύματα' λογίζονται και οι τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές. Προκειμένου για τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, ως 'εκδότης' νοείται ο νόμιμος ή οι περισσότεροι νόμιμοι εκπρόσωποι της αδειούχου εταιρείας, ως 'διευθυντής' , ο υπεύθυνος προγράμματος και προκειμένου για ειδησεογραφικές εκπομπές ο διευθυντής του τμήματος ειδήσεων, ως 'συντάκτης' του δημοσιεύματος, ο παραγωγός ή ο δημοσιογραφικός υπεύθυνος ή ο δημοσιογράφος-συντονιστής ή παρουσιαστής της εκπομπής, ανάλογα με το είδος και τη δομή της εκπομπής. 

Το ένδικο μέσο είναι η αγωγή του άρθρου 920 ΑΚ η οποία δικάζεται με την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών του άρθρου 614 αρ. 7 ΚΠολΔ και η οποία ασκείται εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι μηνών απο την πάροδο της προθεσμίας των δέκα ημερών απο την έγγραφη πρόσκληση προς τον ιδιοκτήτη του μέσου για να γίνει η ανάκληση του προσβλητικού δημοσιεύματος ή εκπομπής κ.ο.κ. Αιτήματα αυτής, είναι η άρση της προσβολής και η παράλειψή της στο μέλλον, η χρηματική ικανοποίηση καθώς και το αίτημα για αποκατάσταση με δημοσίευμα ή με οτιδήποτε επιβάλλεται απο τις περιστάσεις (π.χ έκφραση δημόσιας συγγνώμης) τα οποία μπορούν να σωρευθούν. Επίσης, είθισται τα δικαστήρια να επιβάλλουν και τη δημοσίευση της περίληψης της δικαστικής απόφασης που κάνει δεκτή την αγωγή του θιγόμενου σε εφημερίδες με δαπάνες της εναγομένης εφημερίδας υπο την απειλή χρηματικής ποινής για κάθε ημέρα καθυστέρησης. Με τις διατάξεις του Ν.1178/1981 σε συνδυασμό με το Ν. 2328/1995 που ρυθμίζει το οικείο ζήτημα απο τη σκοπιά της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου, καθιερώνεται γνήσια αντικειμενική ευθύνη του ιδιοκτήτη του εντύπου ή του  σταθμού αντίστοιχα υπο την προϋπόθεση ότι συντρέχει υποκειμενική ευθύνη στο πρόσωπο του προστήσαντός τους συντάκτη του επιλήψιμου δημοσιεύματος ή του εκδότη-διευθυντή ή του ραδιοφωνικού παραγωγού-παρουσιαστή της εκπομπής, χωρίς να αποκλείεται να έχει παράλληλα και υποκειμενική ευθύνη και ο εκδότης του εντύπου ως αυτουργός ή συμμέτοχος. Τα ως άνω πρόσωπα ευθύνονται εις ολόκληρον. Εναλλακτικά, και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, υπάρχει η δυνατότητα άσκησης αγωγής στη βάση των διατάξεων της προσβολής προσωπικότητας (Άρθρα 57, 59 και 914 επ. ΑΚ). 

 

4) Ενδεικτική περιπτωσιολογία μέσα απο επίκαιρες δικαστικές αποφάσεις

Στις παρακάτω αποφάσεις υπάρχει αιτιολογημένη απόφαση περί καταδίκης σε χρηματική ικανοποίηση (και επιδίκαση λοιπων αξιώσεων) λόγω δυσφημιστικών διαδόσεων: 

α) περίπτωση όπου σε αγωγή περιλήφθηκαν χαρακτηρισμοί και ψευδή γεγονότα που κοινολογήθηκαν ενώπιον τρίτων (δικηγόρων, γραμματέων, δικαστών κ.ά) και έθιγαν την τιμή και την υπόληψη ενός τοπογράφου-πραγματογνώμονα, θέτοντας εν αμφιβολία την αξία και την επάρκειά του. Ειδικότερα,  ότι ο πραγματογνώμονας εισέπραξε αντικανονικά απο τον αντίδικο αμοιβή 'φουσκωμένη και αφορολόγητη', 'ότι για να πετύχει την εσφαλμένη δικαστική κρίση ο πραγματογνώμονας έβαλε τα δυνατά του' κλπ.

β) δημοσίευμα σε ειδησεογραφικό blog με ισχυρισμούς ότι ο θιγόμενος επιχειρηματίας-μέτοχος ΠΑΕ \απειλεί δημοσιογράφους και εξυβρίζει αστυνομικούς',  ότι 'άτομα της προσωπικής φρουράς του θιγόμενου προέβησαν κατ' εντολήν του στον ξυλοδαρμό ενός διαιτητή', ότι ο θιγόμενος 'νομίζει ότι βρίσκεται στη Σικελία και παριστάνει το Νονό του Κόπολα', αναφορά που παραπέμπει ευθέως στο οργανωμένο έγκλημα.

γ) δημοσίευμα εφημερίδας στο οποίο είχε υποστηριχθεί ότι μία δασκάλα σχολείου της μειονοτικής Ανατολής Θράκης 'έχει στόχο να εμπαίξει τους πιστούς και να κάνει πλύση εγκεφάλου στα μυαλά των παιδιών που ανήκαν στην θρησκεία του Ισλάμ' κλπ, το οποίο κρίθηκε ότι ενείχε έντονη αμφισβήτηση της ηθικής, κοινωνικής και επαγγελματικής αξίας και ότι ήταν εκδηλωτικό έντονης καταφρόνησης  προς το πρόσωπό της.

δ) εκπομπή που μετέδοσε ότι το κατάστημα της ενάγουσας προσφέρει αποκλειστικά βιολογικά προϊόντα και ότι δήθεν σερβίρονται συμβατικά προϊόντα και μάλιστα ακατάλληλα καθώς κάποια απο αυτά (ψωμί, μαρούλι) περιέχουν φυτοφάρμακα.

 

 

Ευγνωσία Παπαδοπούλου

*Σημειώνεται ότι σε καμία περίπτωση οι εδώ προσφερόμενες πληροφορίες δεν μπορούν να θεωρηθούν ως παροχή νομικών συμβουλών, ούτε μπορούν να αντικαταστήσουν την εξατομικευμένη παροχή νομικών υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, η πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες δεν εκλαμβάνεται ως σχέση εντολής ανάμεσα στους επισκέπτες – χρήστες του δικτυακού τόπου και στο δικηγορικό γραφείο της γράφουσας και κατόχου του διακτυακού τόπου. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι απαγορεύεται βάσει Κώδικα περί Δικηγόρων η παροχή νομικών συμβουλών άνευ της ανάλογης αμοιβής (άρθρο 57 Ν. 4194/2013 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει).